Chiều 20/12, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với 05 dự án đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng, hiện đại hóa công trình đường bộ hiện hữu áp dụng loại hợp đồng xây dựng - vận hành - chuyển giao (BOT) theo Nghị quyết số 98 của Quốc hội.

Quang cảnh Hội nghi phản biện.
05 dự án BOT trên đường hiện hữu được UBND TP.HCM giao Sở Giao thông Vận tải thực hiện theo Nghị quyết 98 gồm: Nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13; nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1, từ đường Kinh Dương Vương đến ranh tỉnh Long An; cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22 (từ nút giao An Sương đến đường Vành đai 3); nâng cấp đường trục Bắc - Nam, từ đường Nguyễn Văn Linh đến cao tốc Bến Lức - Long Thành; xây dựng cầu đường Bình Tiên, từ đường Phạm Văn Chí đến đường Nguyễn Văn Linh. Tổng mức đầu tư cả 05 dự án khoảng 61.000 tỷ đồng. Trong đó hơn 34.000 tỷ đồng chi phí giải phóng mặt bằng; chi phí xây dựng khoảng hơn 26.000 tỷ đồng. Với loại hình BOT, ngân sách Thành phố sẽ tham gia từ 50% - 70%. Dự kiến khởi công xây dựng từ năm 2025, hoàn thành năm 2028.
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Quang Lâm, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải TP.HCM, cho biết 05 dự án giai đoạn 1 đã được HĐND Thành phố thông qua, tập trung kết nối vành đai 2, vành đai 3 và khu vực trung tâm với mục tiêu giảm áp lực giao thông. Các bước nghiên cứu tiền khả thi đã được thực hiện, từ khảo sát lưu lượng giao thông, lập bản đồ địa chính, đến dự toán chi phí bồi thường, nhằm đảm bảo tính khả thi và hạn chế rủi ro tài chính.
Về tiến độ, dự kiến các dự án sẽ được thông qua chủ trương đầu tư vào quý I/2025, tách công tác giải phóng mặt bằng thành dự án riêng và bắt đầu khởi công từ cuối năm 2025 hoặc đầu năm 2026. Nguồn vốn đối ứng và công nghệ hiện đại cũng được cân nhắc để đẩy nhanh tiến độ mà vẫn giảm thiểu tác động đến người dân.
Tại hội nghị, nhiều ý kiến đóng góp xoay quanh việc đảm bảo tiến độ, tính minh bạch và sự đồng thuận của người dân. Các đại biểu nhấn mạnh: Minh bạch thông tin như: Công khai ranh giới dự án, tiến độ bồi thường và giải phóng mặt bằng; Thiết kế đồng bộ: Đảm bảo các nút giao thông thông thoáng, làn đường cho xe máy, hành lang cho người đi bộ và cầu vượt tại những điểm nguy hiểm. Hay như về chính sách đền bù phải minh bạch, công bằng, và hỗ trợ tái định cư hợp lý để giảm khiếu nại kéo dài. Cuối cùng là hạn chế tác động tiêu cực: Thiết kế tối ưu để giảm khó khăn cho giao thông và đời sống cư dân dọc tuyến đường.

Luật sư Trương Thị Hòa phát biểu tại hội nghị.
Theo Luật sư Trương Thị Hòa, Ủy viên Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố, Phó Chủ tịch Trung tâm Trọng tài Thương mại Thành phố nhận định: Trong Nghị quyết 98 có nêu rõ là HĐND sẽ đưa ra danh mục đầu tư rồi sau đó là công khai mọi người dân biết rồi UBND Thành phố sẽ thực hiện việc công khai này. Thực hiện việc công khai này, thông qua sự giám sát của Nhân dân để hiểu rõ chính HĐND ra nghị quyết, UBND thực hiện công khai rõ ràng mọi mặt; các công trình thay đổi bộ mặt của Thành phố đẹp hơn; đáp ứng về nhu cầu đi lại của người dân; giải quyết được ùn tắc giao thông thì người dân rất là tán thành thôi. Trong dự án này phục vụ đời sống của người dân, cho phát triển kinh tế, thuận tiện nhiều mặt trong cái giao thông để phát triển kinh tế...

Luật sư Nguyễn Văn Hậu phát biếu ý kiến phản biện.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TPHCM đề nghị cơ quan chức năng cần nắm bắt ý kiến của từng hộ gia đình, mức độ ảnh hưởng của việc thu hồi đất, tác động đến đời sống, kinh tế việc làm của từng hộ gia đình, cá nhân để áp dụng các quy định phù hợp về chính sách hỗ trợ. Cần xác định đơn giá đất tính tiền bồi thường, giải phóng mặt bằng trên cơ sở tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật có liên quan và các văn bản khác của cơ quan có thẩm quyền, bảo đảm hài hòa lợi ích của người dân, doanh nghiệp và nhà nước. Bên cạnh đó, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất phải bảo đảm dân chủ, khách quan, công bằng, công khai, minh bạch, kịp thời và đúng quy định của pháp luật; đặt dưới sự giám sát chặt chẽ của người sử dụng đất bị thu hồi, tạo sự đồng thuận cao trong Nhân dân.

Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn Nguyễn Quốc Bảo phát biểu về dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22.
Góp ý về Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 22, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn Nguyễn Quốc Bảo cho biết, hiện nay, ranh dự án chưa ổn định, người dân không biết nhà mình có nằm trong khu vực giải tỏa hay không. Do đó, đồng chí Nguyễn Quốc Bảo kiến nghị cần sớm có ranh dự án để người dân biết, an tâm. Khi thực hiện dự án cần đẩy nhanh tiến độ thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng để người dân có thể ổn định cuộc sống, tránh tình trạng thời gian thi công dự án kéo dài, gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.
Góp ý về dự án Cầu đường Bình Tiên đi qua Phường 6, Phường 14 thực hiện theo hình thức BOT, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Quận 8 Phan Văn Phụng cho rằng, Sở Giao thông Vận tải TP cần thông tin dự án Cầu đường Bình Tiên để thuận tiện trong việc tuyên truyền và vận động người dân bị ảnh hưởng bởi dự án chấp thuận bàn giao mặt bằng để triển khai thực hiện dự án; đề nghị chủ đầu tư phải đảm bảo người dân được thông báo về tiến độ thi công, thời gian bắt đầu và kết thúc, cũng như các thay đổi trong kế hoạch; thường xuyên tổ chức các buổi họp để lắng nghe ý kiến và giải đáp thắc mắc của người dân.

bà Hà Ngọc Giao, xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh góp ý về chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư.
Đồng tình với Dự án mở rộng Quốc lộ 1, bà Hà Ngọc Giao, xã Bình Chánh, huyện Bình Chánh đề nghị cơ quan chức năng thực hiện tốt chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư, giải quyết việc làm đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân bị ảnh hưởng. Đồng thời, giải quyết kịp thời những vướng mắc liên quan đến dự án, nhằm giúp cho cuộc sống của các hộ dân có dự án đi qua tốt hơn so với trước; để hộ dân thấy được sự quan tâm, động viên, khích lệ của Nhà nước, họ sẽ yên tâm và bàn giao mặt bằng.
Một số ý kiến cho rằng, việc nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 1 cần đảm bảo có lối dành riêng cho xe hai bánh và hành lang cho người đi bộ, có phân luồng vì các phương tiện xe máy, xe thô sơ hiện đang lưu thông chung làn đường với xe lớn không đảm bảo an toàn. Hơn nữa, việc bồi thường cho người dân bị ảnh hưởng dự án phải kịp thời và đảm bảo các quy định; đồng thời, hài hòa tình hình thực tế của người dân để tránh việc khiếu nại kéo dài ảnh hưởng tiến độ thực hiện dự án.