Sáng ngày 06/7/2023, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã tổ chức Hội nghị trực tuyến sơ kết 05 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403/2017/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN ngày 15 tháng 6 năm 2017 về quy định chi tiết các hình thức giám sát, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.
Tham dự tại điểm cầu Thành phố Hồ Chí Minh có bà Trần Kim Yến – UVBTV, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố, Ông Hà Phước Thắng - Thành ủy viên, Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố, Ông Ngô Văn Luận – Phó Trưởng Ban Dân vận Thành ủy, Ông Lê Minh Đức – Phó Trưởng Ban Pháp chế Hội đồng nhân dân Thành phố, Bà Nguyễn Thị Hồng Thắm – Phó Giám đốc Sở Nội vụ cùng đại diện Ban Nội chính Thành ủy, Ủy ban Kiểm tra Thành ủy, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố, thành viên Hội đồng tư vấn về Dân chủ - Pháp luật, đại diện các tổ chức chính trị - xã hội Thành phố, Hội Luật gia Thành phố cùng đại diện Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Thủ Đức, quận, huyện, phường, xã, thị trấn.
Hội nghị đã được lắng nghe báo cáo đề dẫn, dự thảo Báo cáo sơ kết 05 năm thực hiện Nghị quyết liên tịch số 403/2017/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTƯMTTQVN của Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và một số tham luận như công tác phối hợp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội với Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong hoạt động giám sát, phản biện theo quy định của NQLT số 403 và một số giải pháp tăng cường trách nhiệm phối hợp…
Tại Hội nghị, Bà Trần Kim Yến – UVBTV, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố đã có phát biểu tham luận về “Những đổi mới, sáng tạo, bài học kinh nghiệm trong hoạt động giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hồ Chí Minh và kiến nghị giải pháp hoàn thiện”.
Theo đó, qua 05 năm, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố đã tham Ban Thường vụ Thành ủy nhiều văn bản nhằm cụ thể hóa các quy định về công tác giám sát, phản biện xã hội như Quyết định số 935-QĐ/TU ngày 28 tháng 4 năm 2017 về Quy chế tiếp xúc, đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu chính quyền các cấp với nhân dân trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh; Quyết định số 936-QĐ/TU ngày 28 tháng 4 năm 2017 về việc Quy định trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền, cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức tiếp thu góp ý của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội và nhân dân tham gia góp ý xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh và Quyết định số 994-QĐ/TU ngày 25 thang 5 năm 2017 về việc ban hành Quy chế lấy ý kiến nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội…
Thực hiện Nghị quyết 131/2020/QH14 của Quốc hội về tổ chức Chính quyền đô thị tại Thành phố Hồ Chí Minh, theo đó không tổ chức Hội đồng nhân dân quận, phường, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố đã tham mưu Ban Thường vụ Thành ủy ban hành Đề án số 06-ĐA/TU “Nâng cao vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố và Nhân dân giám sát tổ chức đảng, đảng viên và hoạt động của chính quyền các cấp Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2021 - 2030” được thông qua tại Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XI nhiệm kỳ 2020 - 2025, đồng thời tham mưu Ban Thường vụ Thành ủy Chỉ thị số 13-CT/TU ngày 20 tháng 8 năm 2021 về lãnh đạo thực hiện Đề án số 06-ĐA/TU, đây là văn bản quan trọng, là cơ chế, giải pháp để hệ thống Mặt trận Tổ quốc từ thành phố đến cơ sở tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác giám sát góp phần xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh. Một trong những nội dung quan trọng được quy định trong Đề án số 06 là đưa nội dung thực hiện các kết luận sau giám sát vào đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở đảng, đảng viên hằng năm và không đánh giá hoàn thành tốt nhiệm vụ trở lên đối với tập thể, cá nhân không thực hiện những kiến nghị sau giám sát, đồng thời quy định Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phối hợp với Ủy ban nhân dân cùng cấp tổ chức Hội nghị nhân dân định kỳ hàng tháng đối với phường, hàng quý đối với quận, đây là hình thức, giải pháp nhằm phát huy quyền làm chủ của Nhân dân khi không tổ chức Hội đồng nhân dân quận, phường. Qua triển khai thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TU ngày 20 tháng 8 năm 2021 của Ban Thường vụ Thành ủy đến nay, hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố đã tổ chức 333 cuộc giám sát chuyên đề, phối hợp với Ủy ban nhân dân cùng cấp tổ chức Hội nghị nhân dân định kỳ hàng tháng đối với Phường, hàng quý đối với Quận, qua đó đã tổ chức 1.182 Hội nghị nhân dân, có 104.568 lượt người tham dự, có 11.182 lượt ý kiến.
Qua đó, thay mặt hệ thống Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội Thành phố, Bà Trần Kim Yến cũng đã nêu 07 nội dung đề xuất, kiến nghị đến Trung ương để tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết liên tịch số 403 nhấn mạnh 02 nội dung về kinh phí hỗ trợ tương xứng trong phát huy vai trò và trí tuệ của các chuyên gia, nhà khoa học tham gia hoạt động giám sát, phản biện xã hội và đề xuất xem xét nâng hoạt động giám sát, phản biện xã hội thành Luật, trong đó cần quy định hoạt động phản biện xã hội là một trong những quy định bắt buộc khi ban hành một văn bản Quy phạm pháp luật, đồng thời cần quy định chế tài cụ thể về trách nhiệm, thời hạn gửi dự thảo văn bản đề nghị phản biện xã hội và việc giải trình, tiếp thu ý kiến, trách nhiệm trả lời các kiến nghị sau giám sát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội của các cơ quan được giám sát.