Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là hình thức hiện tại của Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam.

Biểu tượng của Mặt trận Tổ quốc

Lịch sử

Mặt trận Dân tộc thống nhất Việt Nam là tên chung cho nhiều hình thức tổ chức được thành lập trong những giai đoạn khác nhau.

- Ngày 18/11/1930, chỉ thị của Ban Thường vụ Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương thành lập Hội Phản đế Đồng minh - hình thức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam.

- Tháng 11/1936, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương chủ trương tạm thời chưa nêu khẩu hiệu "đánh đổ đế quốc Pháp" và "tịch thu ruộng đất của địa chủ chia cho dân cày", quyết định thành lập Mặt trận Thống nhất Nhân dân Phản đế Đông Dương.

- Tháng 6/1938, đổi tên thành Mặt trận Thống nhất Dân chủ Đông Dương, gọi tắt là Mặt trận Dân chủ Đông Dương.

- Tháng 11/1939, với chủ trương tạm gác khẩu hiệu ruộng đất, Mặt trận Dân tộc Thống nhất Phản đế Đông Dương được thành lập.

- Ngày 19/5/1941, Việt Nam Độc lập Đồng minh Hội, gọi tắt là Mặt trận Việt Minh, được thành lập với mục tiêu cách mạng dân tộc giải phóng.

- Ngày 29/5/1946, Hội Liên hiệp Quốc dân Việt Nam gọi tắt là Hội Liên Việt được thành lập nhằm thu hút nhiều tầng lớp nhân dân tham gia.

- Ngày 7/3/1951, Mặt trận Liên Việt được thành lập từ sự thống nhất của hai tổ chức Mặt trận Việt Minh và Hội Liên Việt. Ủy ban toàn quốc gồm 53 thành viên do Tôn Đức Thắng làm Chủ tịch. Chủ tịch danh dự: Hồ Chí Minh.

- Ngày 10/9/1955, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam được thành lập nhằm tập họp các lực lượng nhân dân cho cuộc chiến tranh chống Mỹ và "cách mạng xã hội chủ nghĩa" ở miền Bắc. Chủ tịch danh dự: Hồ Chí Minh, Chủ tịch Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương: Tôn Đức Thắng.

- Ngày 20/12/1960, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam được thành lập với mục tiêu chống chính phủ Việt Nam Cộng hoà và sự can thiệp của Mỹ. Chủ tịch: Nguyễn Hữu Thọ.

- Ngày 20/4/1968, sau Sự kiện Tết Mậu Thân, Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hoà bình Việt Nam được thành lập nhằm tập họp dân thành thị ra đời, cũng với mục tiêu chống chính phủ Việt Nam Cộng hoà và sự can thiệp của Mỹ. Chủ tịch: Trịnh Đình Thảo.

- Ngày 31/1 đến 4/2/1977, Đại hội Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh thống nhất 3 tổ chức Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam, Liên minh các Lực lượng Dân tộc, Dân chủ và Hoà bình Việt Nam thành Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (mới).

Các kỳ đại hội của Mặt trận Tổ quốc

Đại hội lần thứ I

Thời gian: 31/1 đến 4/2/1977

Địa điểm: Hội trường Thống nhất, Thành phố Hồ Chí Minh

Nhân sự

Chủ tịch danh dự: Tôn Đức Thắng

Chủ tịch: Hoàng Quốc Việt

Tổng Thư ký: Nguyễn Văn Tiến

Đại hội lần thứ II

Thời gian: 12 đến 14/5/1983

Địa điểm: Hội trường Ba Đình, Hà Nội

Nhân sự

Chủ tịch danh dự: Hoàng Quốc Việt

Chủ tịch: Huỳnh Tấn Phát

Tổng Thư ký: Nguyễn Văn Tiến

Đại hội lần thứ III

Thời gian: 2 đến 4/11/1988

Địa điểm: Hội trường Ba Đình, Hà Nội

Nhân sự

Chủ tịch danh dự: Hoàng Quốc Việt

Chủ tịch: Nguyễn Hữu Thọ

Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký: Phạm Văn Kiết

Đại hội lần thứ IV

Thời gian: 17 đến 19/8/1994

Địa điểm: Hội trường Ba Đình, Hà Nội

Nhân sự

Chủ tịch danh dự: Nguyễn Hữu Thọ

Chủ tịch: Lê Quang Đạo

Tổng Thư ký: Trần Văn Đăng

Đại hội lần thứ V

Thời gian: 26 đến 28/8/1999

Địa điểm: Hội trường Ba Đình, Hà Nội

Nhân sự

Chủ tịch: Phạm Thế Duyệt

Tổng Thư ký: Trần Văn Đăng

Đại hội lần thứ VI

Thời gian: 21 đến 23/9/2004

Địa điểm: Hội trường Ba Đình, Hà Nội

Nhân sự

Chủ tịch: Phạm Thế Duyệt

Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký: Huỳnh Đảm

Cơ quan ngôn luận: Báo Đại Đoàn Kết

Vai trò

Điều 9 của Hiến pháp nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (1992) quy định

"Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân. Mặt trận phát huy truyền thống đoàn kết toàn dân, tăng cường sự nhất trí về chính trị và tinh thần trong nhân dân, tham gia xây dựng và củng cố chính quyền nhân dân, cùng Nhà nước chăm lo và bảo vệ lợi ích chính đáng của nhân dân, động viên nhân dân thực hiện quyền làm chủ, nghiêm chỉnh thi hành Hiến pháp và pháp luật, giám sát hoạt động của cơ quan Nhà nước, đại biểu dân cử và cán bộ, viên chức Nhà nước.

Nhà nước tạo điều kiện để Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên hoạt động có hiệu quả."

Tổ chức thành viên

Đảng Cộng sản Việt Nam

Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam

Hội Nông dân Việt Nam

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam

Hội Cựu chiến binh Việt Nam

Các Lực lượng vũ trang Nhân dân Việt Nam

Liên hiệp các hội Khoa học Kỹ thuật Việt Nam

Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam

Liên hiệp các tổ chức Hoà bình, Đoàn kết, Hữu nghị Việt Nam

Liên minh các Hợp tác xã Việt Nam

Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam

Hội Luật gia Việt Nam

Hội Nhà báo Việt Nam

Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

Hội Y học dân tộc cổ truyền Việt Nam

Tổng hội Y Dược học Việt Nam

Hội Lịch sử Việt Nam

Hội Làm vườn Việt Nam

Hội Sinh vật cảnh Việt Nam

Giáo hội Phật giáo Việt Nam

Uỷ ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam

Hội thánh Tin lành Việt Nam

Hội Người mù Việt Nam

Hội Bảo trợ người tàn tật và trẻ mồ côi

Hội Kế hoạch hoá gia đình

Hội Khuyến học Việt Nam

Hội Người cao tuổi Việt Nam

Hội Châm cứu

Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam